Infrastruktura

Na terenie gminy Jednorożec funkcjonuje sieć wodociągowa o łącznej długości 128,2 km obejmująca swym zasięgiem wszystkie 19 sołectw.

Wodociąg zasilany jest z ujęć wód podziemnych zlokalizowanych w:

• Jednorożcu – o zatwierdzonych zasobach eksploatacyjnych w wysokości 90,0 m³/h,
• Żelaznej Prywatnej o zatwierdzonych zasobach eksploatacyjnych w wysokości 60,0 m³/h.
• Lipie - o zatwierdzonych zasobach eksploatacyjnych w wysokości 49,0 m³/h,
• Małowidzu – studnia o zatwierdzonych zasobach eksploatacyjnych 57,0 m³/h
• Parciakach-Stacji (na terenie b. Zakładu Przemysłu Drzewnego)

Wszystkie ujęcia posiadają pozwolenia wodnoprawne na pobór wód podziemnych i eksploatację ujęć.

Ujęcie wody znajduje się także w Budziskach, eksploatowane przez Nadleśnictwo Parciaki, na potrzeby zakładowego osiedla mieszkaniowego oraz do celów produkcyjnych (produkcja materiału sadzeniowego).

Do sieci zbiorowego zaopatrzenia w wodę wykonanych jest ogółem 1688 przyłączy.

Zwodociągowanych mamy 100% gospodarstw domowych.

W Jednorożcu woda pobierana jest z dwóch studni zgodnie z warunkami zawartymi w pozwoleniu znak ROŚ.6223-9/1/05 z 18.08.2005 r., ważnym do 31.08.2015 r.

W Żelaznej Prywatnej woda pobierana jest z jednej studni, zgodnie z warunkami zawartymi w pozwoleniu znak: ROŚ.6223-10/1/05 z 19.08.2005 r., ważnym do 31.08.2015 r.

W Lipie woda pobierana jest z jednej studni i uzdatniana na stacji uzdatniania wody, zgodnie z warunkami zawartymi w pozwoleniu znak: ROŚ.6223-6/1/02 z dnia 24.06.2002 r. ważnym do 30.06.2012 r.

W Małowidzu woda pobierana jest z jednej studni, zgodnie z warunkami zawartymi w decyzji zatwierdzającej dokumentacje hydrogeologiczną /z określeniem zasobów eksploatacyjnych ujęcia/ znak: OS.VII.6210-22/97 z 04.03.1997 r., ważnym od 31.12.2012 r.

Na terenie Gminy znajduje się, wybudowana i oddana do eksploatacji w 2006 roku, biologiczno-mechaniczna oczyszczalnia ścieków o przepustowości 200 m3/d. Oczyszczalnia ścieków stanowi układ technologiczny, w skład którego weszły następujące obiekty i urządzenia:

• oczyszczanie mechaniczne – budynek oczyszczania mechanicznego, a w nim pompownia ścieków surowych – część sucha zaworowa, sito spiralne zintegrowane z piaskownikiem poziomym, komora rozdziału;
• biologiczne oczyszczanie ścieków – komora beztlenowa, reaktor biologiczny;
• gospodarka osadowa – budynek odwadniania osadu z prasą do odwadniania osadów i z instalacją do higienizacji osadu wapnem.

Wraz z oczyszczalnią wybudowany został kolektor sanitarny o długości 3 km (I etap).

Do zbiorczej sieci kanalizacji sanitarnej podłączonych jest 134 nieruchomości.

W 2008 r. planujemy realizować II etap kanalizacji sanitarnej, obejmujący dalszych 12 km sieci, pobudowanie 10,5 km przyłączy i podłączenie kolejnych ok. 400 gospodarstw domowych. W terminie do czerwca 2009 r. planujemy skanalizowanie całej aglomeracji, obejmującej miejscowości Jednorożec i Stegna oraz części wsi Ulatowo-Pogorzel. Skanalizujemy w ten sposób ok. 30.% gospodarstw domowych gminy (około 2 800 mieszkańców).

Powyższe zadanie polegać będzie na wykonaniu zbiorczej kanalizacji sanitarnej dla ścieków bytowo – gospodarczych z budownictwa mieszkalnego jednorodzinnego i zagrodowego, instytucji użyteczności publicznej i zakładów zlokalizowanych na terenie wsi Jednorożec, z pominięciem ścieków z budynków inwentarskich. Inwestycja obejmuje wykonanie sieci zbiorczej kanalizacji sanitarnej we wsi Jednorożec i Stegna oraz część wsi Ulatowo-Pogorzel w układzie mieszanym: grawitacyjno – pompowym i ciśnieniowym oraz strefowe przepompownie ścieków dla wydzielonych zlewni wraz z przewodami tłocznymi.

Na pozostałym rozległym terenie gminy planujemy budowę lokalnych i przydomowych oczyszczalni ścieków dla mieszkańców. W pierwszej kolejności planujemy budowę małych oczyszczalni ścieków przy budynkach komunalnych w największych miejscowościach: Lipie, Żelaznej Rządowej, Olszewce i Parciakach.

W zakresie rozwoju infrastruktury gminy planujemy także budowę w Jednorożcu kotłowni ekologicznej opalanej zrębkami drzewnymi, która zabezpieczy w pierwszej kolejności potrzeby ciepła dla kilku budynków komunalnych, 3 placówek oświatowych, ośrodka zdrowia i budynku urzędu gminy. Docelowo planujemy zabezpieczyć ciepło dla wszystkich gospodarstw w miejscowości Jednorożec, Stegna i części m. Ulatowo-Pogorzel.

Na obszarze gminy obiekty komunalne gminy Jednorożec ogrzewane są olejem opałowym natomiast gospodarstwa domowe korzystają z własnych źródeł ciepła, wykorzystując przede wszystkim węgiel i drewno.

We własne kotłownie olejowe wyposażone są:

• Urząd Gminy w Jednorożcu;
• Szkoły Podstawowe w Jednorożcu, Parciakach, Żelaznej Rządowej, Olszewce
  i Lipie, Filie Szkoły Podstawowej w Jednorożcu (Drążdżewo Nowe, Ulatowo-Pogorzel, Połoń, Małowidz);
• Publiczne Gimnazjum w Jednorożcu;
• Liceum Ogólnokształcące w Jednorożcu;
• Przedszkole Samorządowe w Jednorożcu;
• Ośrodek Zdrowia w Jednorożcu;
• Ośrodek Zdrowia w Żelaznej Rządowej.

Na terenie gminy Jednorożec brak jest elektroenergetycznych linii przesyłowych 110 i 220 kV. Teren gminy Jednorożec jest zasilany w energie elektryczną liniami 15kV z Głównego Punktu Zasilania /GPZ/ Przasnysz. Kierunkiem rezerwowym w zakresie zasilania jest GPZ - Maków Mazowiecki.

Odbiorcy indywidualni są zaopatrywani w energie elektryczną za pośrednictwem Rejonowego Punktu Zasilania /RPZ/ w Jednorożcu. Obecnie jest zarejestrowanych 2182 odbiorców (dane Rejonu Energetycznego w Przasnyszu).

Obszar gminy Jednorożec jest w obrębie Rejonu Energetycznego Przasnysz obszarem o stosunkowo dobrych warunkach zasilania. Jedynymi mankamentami istniejącego układu sieciowego są stosunkowo długie końcówki abonenckich sieci zasilających 220/380 V w rejonie zespołu wsi Kobylaki i Żelazna Rządowej.

Przez obszar gminy nie przebiegają linie przesyłowe wysokiego napięcia. Źródła zasilania to przede wszystkim 41 napowietrznych stacji transformatorowych 15/0,4 kV.

Długość sieci średniego napięcia wynosi 118 km, natomiast niskiego napięcia wraz z przyłączami - ok.140 km.

Istniejąca sieć w pełni pokrywa zapotrzebowanie na energię elektryczną odbiorców bytowo – komunalnych i obiektów usługowych.

Ogólna długość dróg w gminie Jednorożec wynosi 257,04 km (drogi powiatowe, gminne, transportu rolnego, ulice).

Podstawowym elementem sieci komunikacyjnej są dwie drogi powiatowe krzyżujące się w centrum miejscowości gminnej Jednorożec:

§ droga powiatowa: Stara Wieś – Chorzele – Krasnosielc, asfaltowa zmodernizowana w roku 2002, nr drogi 3234W

§ droga powiatowa: Myszyniec – Zdunek – Bartniki, nr drogi 2514W.

Status dróg powiatowych mają też drogi, których znaczenie w skali regionalnej jest niewielkie i które służą przede wszystkim połączeniom lokalnym w obrębie gminy Jednorożec bądź relacjom gmina Jednorożec – gminy sąsiednie. Szczegółowy wykaz dróg o znaczeniu powiatowym przedstawia poniższa tabela.

Drogi powiatowe (wg stanu na 31.03.2007 r.)

Źródło: na podstawie danych Powiatowego Zarządu Dróg w Przasnyszu

Uzupełnieniem struktury komunikacyjnej jest sieć dróg gminnych łączących poszczególne miejscowości na terenie gminy. Szczegółowy wykaz przedstawia poniższa tabela.

Drogi publiczne posiadające kategorię drogi gminnej
(wg stanu na 31.12.2007 r.)

Źródło: na podstawie danych UG Jednorożec

Na terenie Jednorożca ulice stanowiące drogi gminne mają długość 8,30 km
(w tym o nawierzchni bitumicznej 5,90 km).

Nawierzchnia dróg jest zróżnicowana i obejmuje drogi nieutwardzone oraz drogi utwardzone o różnorodnej pod względem jakości i rodzaju nawierzchni. Modernizacji i remontów wymagają przede wszystkim drogi gminne.

Drogi gminne to przede wszystkim drogi bitumiczne o długości 32,7 km, drogi o nawierzchni ulepszonej żwirem - 8,0 km i drogi dojazdowe do gruntów rolnych i leśnych o nawierzchni z gruntu rodzimego - 126,4 km,.

Na terenie gminy Jednorożec w miejscowości Ulatowo-Słabogórze na rzece Ulatówce znajduje się jedyny most zlokalizowany na drodze gminnej.

Bardzo dużo środków budżetowych gmina łoży na drogi transportu rolnego. Wszystkie gospodarstwa rolne, nawet te zlokalizowane na koloniach, mają utwardzone drogi żwirowe lub bitumiczne.

Stan ilościowy dróg gminnych i dróg transportu rolnego (stan na 31.12.2007 r.)

Źródło: na podstawie danych UG Jednorożec

Długość i stan nawierzchni dróg
(podział ze względu na właściciela -
wg stanu na 31.12.2007 r.)

Źródło: na podstawie danych UG Jednorożec

W czerwcu 2006 roku wykonaliśmy projekt koncepcji ścieżek i tras rowerowych przechodzących przez Gminę Jednorożec w ramach europejskiego programu Eurovelo - „Zielony Szlak Rowerowy Mazowsza”.

Projekt Sieciowy „Zielony Szlak Rowerowy Mazowsza” przewiduje budowę tras, dróg i ścieżek rowerowych wraz z budową, rozbudową, modernizacją oraz adaptacją obiektów pod infrastrukturę baz – centrów turystycznych, służących propagowaniu aktywności fizycznej i wpisujących się w ogólnoeuropejski nurt wykorzystywania przyjaznych środowisku środków transportu. Pomysł projektu opiera się na wykorzystaniu unikalnych walorów środowiska naturalnego na terenie województwa mazowieckiego oraz zainteresowania tym bogactwem mieszkańców metropolii warszawskiej poprzez stworzenie warunków dla aktywnej turystyki. Szlak będzie też pełnił funkcję alternatywnych dróg transportowych na terenie każdej z gmin. Główną zasadą jest takie ulokowanie tras i baz rowerowo – turystycznych, aby zapewniały w miarę proste połączenie wszystkich najatrakcyjniejszych w gminie miejsc pod względem historycznym, kulturowym i przyrodniczym z najważniejszymi miejscami ze strefy usług publicznych i innych.

Do końca 2007 roku przewidywanie było przystąpienie do programu wszystkich gmin z 12 powiatów województwa mazowieckiego. Niestety, jak nam wiadomo, nie wszystkie Gminy przystąpiły do Projektu, a nadto nasza gmina należy do nielicznej grupy gmin, które zainwestowały i przygotowały się dokumentacyjnie do budowy sieci ścieżek rowerowych na Mazowszu.

Na terenie gminy mamy również - pod potrzeby ścieżek rowerowych- opisane, a nadto nakreślone na mapach szlaki turystyki kulturowej w ramach opracowania „Studium Dziedzictwa Kulturowego Gminy Jednorożec”– bliżej na ten temat w rozdziale XIII.

Aktualnie w ramach Lokalnej Grupy Działania i z udziałem sołtysów rozpoczęliśmy pisanie dużego projektu „Jednorożec nie tylko legendą- Zintegrowana koncepcja rozwoju turystyki w Gminie Jednorożec”, w pierwszej kolejności zajęliśmy się wypracowaniem docelowego modelu ścieżek rowerowych, konnych i pieszych.

Uzupełnieniem sieci drogowej jest linia kolejowa Ostrołęka – Olsztyn ze stacją kolejową w Parciakach-Stacji i przystankiem w Olszewce. Linia kolejowa od kilku lat jest nie użytkowana w związku, z czym obecnie jej znaczenie dla gminy jest marginalne.

Podstawową formą transportu publicznego na terenie gminy jest transport autobusowy, świadczony przez PKS.

Bezpośrednie połączenia autobusowe PKS utrzymywane są z następującymi miejscowościami: Przasnysz, Ostrołęka, Warszawa, Olsztyn.

W związku z usytuowaniem w miejscowości Jednorożec Szkoły Podstawowej, Gimnazjum Publicznego, Liceum Ogólnokształcącego funkcjonują na terenie gminy autobusy szkolne, które zapewniają dzieciom i młodzieży bezpieczny przyjazd do szkoły i powrót do domu.

Gmina własnym środkiem transportu (mikrobusem przystosowanym do przewozu osób niepełnosprawnych zapewnia dostęp do oświaty i rehabilitacji dla wielu osób niepełnosprawnych Grupa 8 dzieci niepełnosprawnych na koszt gminy dowożona jest codziennie do Poradni AGA (nauka i rehabilitacja) oraz do Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Przasnyszu, a osoby dorosłe w ramach potrzeb do lekarza i na rehabilitację.

Zapleczem technicznym dla transportu na obszarze gminy są:

Ø stacja benzynowa w Jednorożcu;

Ø 3 stacje tankowania gazu w Jednorożcu i Drążdżewie Nowym;

Ø usługowe zakłady naprawcze - prywatne.

Sieć telekomunikacyjna rozwija się systematycznie. Nadal istnieje możliwość przyłączania się kolejnych abonentów do sieci telekomunikacyjnej.

Łącza telekomunikacyjne (sieciowe i radiowe) doprowadzone są do wszystkich sołectw, centrala mieści się w Jednorożcu (automatyczna, analogowa). Łączność międzymiastowa jest możliwa dzięki kablowi światłowodowemu. Poza tym w Jednorożcu, Olszewce, Parciakach, Małowidzu, znajdują się ogólnodostępne aparaty publiczne. Na dzień 31.12.2003 r. na terenie gminy Jednorożec przyłącza telefoniczne posiadało ok.1 130 abonentów.

Obszar gminy obejmują zasięgiem również sieci telefonii komórkowej. Na terenie Jednorożca umiejscowione są przekaźniki sieci komórkowych Idei i Plus GSM.

Wskaźnik liczby telefonów na 1000 mieszkańców wynosi w gminie Jednorożec 145,79 abonentów (w województwie mazowieckim – 262,4/1000).

Gospodarka odpadami komunalnymi na terenie gminy została uregulowana uchwałą Nr XXXIX/195/06 Rady Gminy Jednorożec z dnia 28 września 2006 roku w sprawie regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Jednorożec.

Regulamin ustala szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy.

Na terenie gminy jest składowisko do składowania odpadów komunalnych
i innych niż komunalne (poza odpadami niebezpiecznymi).

Powierzchnia związana ze składowiskiem tzw. brutto –1,14 ha, powierzchnia przeznaczona pod składowanie zakładana w dokumentacji – 0,89 ha, projektowana pojemność obiektu netto – 57700 m³.

Obiekt posiada stałą obsługę, w godzinach przyjęcia odpadów.

Starostwo Powiatowe w Przasnyszu wydało decyzję nakazującą dostosowanie składowiska do obowiązujących przepisów do 31.12.2009 r.

Gromadzenie zmieszanych odpadów komunalnych na terenie gminy Jednorożec odbywa się aktualnie w kontenerach KP-7 o pojemności 7 m³ oraz
w pojemnikach o pojemności 120 litrów, przekazanych mieszkańcom, stosownie do zawartych umów. Kontenery KP-7 w ilości 14 szt. występują w wyznaczonych miejscach miejscowości, w szczególności przy obiektach oświatowych, ośrodkach zdrowia, na targowisku i przy urzędzie gminy.

Zorganizowany odbiór zmieszanych odpadów komunalnych od mieszkańców realizowany jest we wszystkich miejscowościach z terenu gminy. W takim systemie uczestniczy około 95% mieszkańców gminy Jednorożec

Odpady zmieszane od wytwórców odpadów komunalnych z terenu gminy odbierane są:

• z kontenerów KP-7 w miarę potrzeb, na zgłoszenie;
• z pojemników 120 l – 1 raz w miesiącu, zgodnie z harmonogramem.

Na terenie gminy Jednorożec nie ma instalacji do odzysku odpadów komunalnych. Odpady komunalne zebrane z terenu gminy poddawane są procesowi unieszkodliwiania poprzez składowanie na składowisku w Jednorożcu.

Ponadto na terenie gminy od 2004 r. uruchommiono proces selektywnej zbiórki odpadów komunalnych. Selektywnie zbierane są odpady szkła (białe, kolorowe), tworzyw sztucznych, papieru i zużytych baterii. Odpady (poza bateriami) zbierane są za pomocą 43 pojemników typu Igloo o pojemności 1,5 m³ ustawionych w 12 miejscach na terenie gminy.

Na terenie gminy zbiera się selektywnie odpady niebezpieczne w postaci np. zużytych baterii do sprzętu elektronicznego. Takie odpady są zbierane w szkołach
i sklepach do ustawionych pojemników. Zebrane odpady przekazywane są odbiorcy spoza terenu gminy. W 2004-2006 roku zebrano w ten sposób 200 kg odpadów niebezpiecznych.

Selektywna zbiórka będzie wymagała rozwinięcia o kolejne odpady według pojawiających się potrzeb.

Od 2006 r. roku w ramach edukacji ekologicznej, rozpoczęliśmy konkurs „Zbiórka makulatury” obejmujący przedszkole, szkoły podstawowe, filie szkół, gimnazjum i liceum. Wyłonieni zwycięzcy otrzymują nagrody.

Gmina od wielu lat wyróżnia się pod względem zakresu działań podejmowanych na rzecz poprawy estetyki gminy:

1) codziennie ok. 50 osób w ramach prac społecznie użytecznych sprząta (gdy trzeba kosi trawę) przydzielone im „do opieki”:

a) gminne publiczne place, drogi i przystanki PKS,

b) odcinki dróg powiatowych (w zamian za utrzymanie porządku i czystości na drogach

powiatowych w dużym zakresie powiat realizuje na terenie gminy budowę chodników

przy drogach powiatowych, co w wydatny sposób także wpływa na poprawę estetyki gminy i poprawia bezpieczeństwo życia mieszkańców);

2) by poprawić estetykę na terenie gminy, w tym zakres i skuteczność gospodarki odpadowej, gmina utworzyła w ramach ścisłej współpracy z służbami straży pożarnej 2-osobową „zawodową straż porządkową”, której efekty pracy w zakresie sprawowania nadzoru nad utrzymaniem porządku i czystości są znakomicie wyższe od efektów pracy służb komunalnych gminy:

a) zwiększyła się znacznie -bo do prawie 100%- liczba gospodarstw objętych odbiorem pojemników na odpady(część osób nie zameldowanych na terenie gminy, ale mających domki letniskowe, uchyla się od zawarcia umów oraz jak na razie poza systemem odbioru odpadów pozostała też grupa osób starszych samotnych – łącznie problem dotyczy 102 osób),

b) jeszcze bardziej wzrosła skuteczność uiszczania opłat za odbiór odpadów,

c) wzrosła dyscyplina w zakresie przestrzegania przez właścicieli posesji obowiązku utrzymania porządku i czystości na swoich posesjach oraz systematycznego sprzątania chodników przed posesjami i odśnieżania chodników,

3) służby komunalne ukwiecają place i skrzyżowania ulic (od ub. roku ukwiecone zostały niemalże wszystkie place na terenie największych miejscowości: Jednorożec, Stegna, Olszewka, Parciaki). Pielęgnowaniem i podlewaniem kwiatów zajmują się 4 kobiety w ramach prac społecznie użytecznych, a w Jednorożcu także podlewaniem drzewek w pasie przydrożnym;

4) gmina we własnym zakresie rozszerzyła zakres usług gospodarki komunalnej o odbiór ścieków z gospodarstw, które nie są skanalizowane i ustaliła znacznie niższą cenę  usługi dla mieszkańców niż pozostałe firmy, by poprzez to usługa ta stała się bardziej „przystępna” dla mieszkańców, a tym samym by zminimalizować liczbę przypadków nielegalnego wylewania nieczystości na pola i do lasu;

5) sukcesywnie likwidujemy dzikie wysypiska śmieci tworzone w lasach;

6) na wszystkich ważniejszych drogach wjazdowych do gminy zakupiliśmy i ustawiliśmy atrakcyjne w swym wyglądzie witacze z herbem gminy, a dla każdego sołectwa zakupiliśmy w 2004 r. nowe tablice informacyjne – też z herbem Gminy – łącznie 19 tablic i zadbaliśmy o ich estetyczny wygląd. W drodze zarządzenia Wójta przyjęto do realizacji procedurę zapewniającą właściwą estetykę sołeckich tablic informacyjnych oraz aktualność zamieszczanych na nich informacji.

7) organizuje konkursy lokalne z nagrodami, mające na celu poprawę estetyki gminy, integrację społeczną i identyfikację z miejscem zamieszkania (wspólnie z ODR w Przasnyszu: „Najpiękniejsza posesja”, „Najpiękniejszy ogródek”, a ostatnio ze Stowarzyszeniem Przyjaciele Ziemi Jednorożeckiej: ”Śliczny, zewnętrzny wystrój domu i posesji”).